I Shot the Sheriff – Bob Marley | Volgens Esther Anderson gaat deze wereldhit (in de uitvoering van Eric Clapton) over Bob Marley’s afkeer van geboortecontrole. En dus niet over een echte sheriff, de war on drugs of meningsverschillen met de andere Wailers. Dit werd door de jaren heen afwisselend geopperd.

Esther Anderson was een van de weinige vrouwen in het leven van Bob Marley met wie hij geen kind op de wereld heeft gezet. Hij drong er toen, in 1973, wel op aan. Esther was een wereldwijs meisje, een actrice die in opdracht van Chris Blackwell de pr van The Wailers moest verzorgen. Zij had helemaal geen zin om zwanger te worden. Al helemaal niet van een gehuwde man die al (minstens) vier kinderen had. Maar Bob hield niet af en overtuigde haar uiteindelijk om haar spiraaltje te laten wegnemen. Wat hij niet wist, is dat Esther zich meteen de pil liet voorschrijven. Elke maand toonde Bob zich ontgoocheld omdat ze weer niet in verwachting was. Toen hij uiteindelijk achter de waarheid kwam, richtte zijn woede zich op Esthers gynaecoloog. Hij doopte hem om tot Sheriff John Brown. ‘Every time I plant a seed/He said, Kill it before it grow.’

Preventiefe contraceptie

Die interpretatie houdt alleszins steek. De rasta’s waren en zijn niet alleen tegen abortus maar ook tegen preventieve contraceptie. Mortimer Planno, Marley’s leraar bij 12 Tribes of Israel, sprak onomwonden van genocide. Volgens hem was geboortecontrole een uitvinding van de witte man om de zwarte bevolking onder de knoet te kunnen houden.

Volgens Bob zelf was de betekenis eenduidig: de verteller verdedigt zich tegen de beschuldiging dat hij naast de sheriff zelf ook diens assistent zou neergeschoten hebben. Dit was een onschuldige man van het volk. De sheriff stond voor de politie in het algemeen, maar die kon hij in Jamaica niet letterlijk zo benoemen. ‘Het gaat om gerechtigheid,’ zei Bob zelf daarover.

Of zou die ene zin over het zaad dat gedood wordt misschien over ganja gaan? De Jamaicaanse politie had toen al de gewoonte om geconfisqueerde cannabis en plantages te verbranden. Reden genoeg om de ‘sheriff’ te vermoorden.

Conflicten in de band

En er was nog een verklaring, door Bob zelf ooit geopperd: ‘I shot the sheriff’ zou geïnspireerd zijn door de toenemende conflicten in de band. Bunny Wailer had te kennen gegeven dat hij na de eerste optredens in Engeland niet meer wou toeren. Ook Peter Tosh koesterde plannen om solo te gaan. Dit nummer was niet toevallig de laatste single die The Wailers in hun oorspronkelijke bezetting hebben uitgebracht. Er was maar plaats voor één sheriff.

De legendarische Britse zanger en gitarist Eric Clapton maakte kennis met het nummer toen iemand van zijn band hem het album ‘Burnin” liet horen, de meest militante plaat die Bob Marley gemaakt heeft (‘Get up, stand up’, ‘Burnin’ and lootin’, ‘Small axe’, ‘Duppy conqueror’…). Het idee om ‘I shot the sheriff’ op te nemen en zelfs uit te brengen als single, was eerst niet aan Clapton besteed. Hij vond het niet van respect getuigen voor Bob Marley. Maar die had uiteraard geen enkel bezwaar, en hij heeft Eric Clapton later ook persoonlijk zijn complimenten overgemaakt. ‘I tried to ask him what the song was all about, but couldn’t understand much of his reply,’ schrijft Clapton in zijn autobiografie.

Hij behield met zijn band de reggaebeat maar gaf de song een rockgevoel met orgel en gitaar. Na Johnny Nash (‘I can see clearly now’, 1972) was ‘I shot the sheriff’ in 1974 de tweede reggae tune (ginder ook geklasseerd als soft rock) die in Amerika de hoogste plaats in de charts bereikte. Voor Clapton was het zelfs de enige nummer 1 in zijn lange carrière. Weetje: de backingzangeres is Yvonne Ellimann bekend van ‘Jesus Christ Superstar’ en de discohit ‘If I can’t have you’.

Onverwacht succes

Het onverwachte success zette de zanger ertoe aan om zijn volgende plaat op te nemen in Jamaica. Op ‘There’s One in Every Crowd’ staan een drietal tunes in reggaestijl, maar het album werd slecht ontvangen, en Clapton had tegen dan ook een serieus alcohol- en drugprobleem. Terug naar Jamaica twee jaar eerder. De Amerikaanse regisseur en trouwe vriend van The Wailers Lee Jaffe herinnert zich hoe ‘I shot the sheriff’ destijds ontstaan is.

‘The song came out of me playing harmonica on a beach. Bob was playing guitar and said, “I shot the sheriff.” And I said, “But you didn’t get the deputy!” It was a joke because they don’t have sheriffs in Jamaica. Bob was witty, it was about him hanging out with this white guy — me.’

Phil Brown, de engineer in Harry J (waar ‘Burnin” werd opgenomen, om later geremixt te worden in Londen), vertelde in het muziekmagazine Uncut dat Aston ‘Family Man’ Barrett de opname van ‘I shot the sheriff’ bijna verknoeid had met een grote spliff.’

Baseball bats

‘They were heavy guys but it was lots of fun. While we were mixing they were in the control room, smoking and dancing. I physically melted the ‘I Shot The Sheriff’ tape with the glowing debris from a joint while trying to do an edit. The spliff fell apart, and reached the tape before my hand! We called them ‘baseball bats,’ it was neat grass. Thankfully, there were three masters of that track, so I was able to steal the drum fill from the third take and splice it together. It saved my bacon. That was all down to Family Man. I blame him.’

Lang na Eric Clapton werd ‘I shot the sheriff’ opgepikt en gesampled door de rappioniers van EPMD in de openingtstrack van hun classic album ‘Strictly business’. In 1992 werd de song van Bob Marley vergeleken met het omstreden ‘Cop Killer’ van Body Count (Ice-T), als een soort ijkpunt. In 2014 besliste een rechter van de New Jersey Supreme Court dat songteksten niet gebruikt konden worden als bewijsmateriaal in een zaak tegen een rapper die beschuldigd werd van moord: ‘One would not presume that Bob Marley, who wrote the well-known song ‘I Shot the Sheriff’ or that Edgar Allan Poe buried a man beneath his floorboards, as depicted in his short story ‘The Tell-Tale Heart,’ simply because of their respective artistic endeavors on those subjects.’

Artistic endeavors: dat horen we graag als het over creation tunes gaat.

door: Jah Shakespear – I Shot the Sheriff | Bob Marley